تقلید در روند فراگیری ، برگرفته از کتاب اندیشه های موسیقایی،تالیف شریف لطفی،انتشارات دیبایه

27 آگوست

تقلید در روند فراگیری ، برگرفته از کتاب اندیشه های موسیقایی،تالیف شریف لطفی،انتشارات دیبایه

در:مقالات توسط:مدیر سایت 0 Comment 1204 بازدید

تقلید در روند فراگیری

تقلید کوششی است در بازتاب بیرونی انسان؛برای تشابه هرچه دقیق تر بااصل مورد تأیید حافظه،عمل تقلید موجب رخداد دو وجه در وجود انسان می شود که در روند فراگیری حائز اهمیت و ارزش فراوان است.

1.پذیرش(دریافت)

2.پیروی(انجام)

عمل«پذیرش»(دریافت)در آغاز راه فراگیری با توجه به موقعیت وجودی تقلید کننده معمولا در وی شرط پذیر می شود.

و تنها در صورتی که موضوع(سوژه)دارای ویژگی چنین و چنان باشد،عمل پذیرش و در پی آن عمل تقلید مقدور می شود.

در غیر این صورت عمل تقلید و درواقع سیر ابتدایی راه فراگیری فردتا حدودی دشوار و پیچیده خواهد شد.

«پذیرش»(دریافت)توأم با دقت و صحت لزوماًمنجر به بروز دقیق و صحیح آن در مرحله ی پیروی(انجام)نمی شود.

اما پیروی (انجام)توأم با دقت و صحت بدون تردید تنها با تکیه بر پشتوانه «پذیرش»(دریافت)دقیق و صحیح مقدور می شود.

«عدم پیروی»یا«پیروی نسبی»رابطه مستقیم دارد با«عدم تمایل»یا«تمایل نسبی»و همینطور رابطه ی مستقیم دارد با عدم امکان پاسخ گویی قطعی یا نسبی جسم(فیزیک)انسان.

«عدم تمایل»یا«تمایل نسبی»درنتیجه جاری شدن توجیهات تحلیلی لازم و جامع بر فرد،می تواند در وجود وی تصحیح و ترمیم شود.

اما عدم امکان پاسخگویی قطعی یا نسبی جسم(فیزیک)،تنها بااقدام برای بهبود و رفع این مشکل،عمل«پیروی»یا«پیروی نسبی»تنها به اینکه در وی«عدم تمایل»یا«تمایل نسبی»وجود دارد،منصفانه نیست. بلکه این امر در وضعیت امکان و توان جسمی(فیزیکی)وی نیز باید بررسی دقیق شود.

دو وجه «پذیرش»و«پیروی»که عمل تقلید را ممکن می سازد و در واقع اساس فراگیری به حساب می آید و می تواند از دوراه «جبری»و«اختیاری»در وجود فراگیرنده حاصل آید.

مقررشدن به تمامی چگونگی های موارد تقلید از راه های بینایی،شنوایی و دیگر حواس امری است کاملاًجبری.

زیرا رعایت تمامی ظرایف و دقایق آن ها به صورت دیکته شده از بیرون اجراکننده(انجام دهنده)راهی است که طی آن برای وی به همان صورت اجتناب ناپذیر می شود.

حال آنکه تقلید ذهنی(بداهه پردازی)که در ابعاد گسترده و به صورت گوناگون ،در قالب خلاقیت بروز می نماید.بدون تردید برای اجراکننده (انجام دهنده)آن راهی اختیاری به حساب می آید.

فراگیری مطلوب،پسندیده و نتیجه بخش تنها بااستفاده متعادل و متواتر از راه های جبری و اختیاری در روند «پذیرش»و«پیروی»مقدور می شود.

عمل تقلید با استفاده از سه موقعیت زیر انجام میپذیرد:

1.تقلید درموقعیت حافظه آنی

2.تقلید درموقعیت حافظه کوتاه مدت

3.تقلید درموقعیت حافظه بلند مدت

1.عمل تقلید بااستفاده از موقعیت حافظه آنی،همان عبور بدون ماندگاری طولانی موضوع(سوژه)در حافظه است.

نگاه نقاش به موضوع و بلادرنگ انتقال اجزاء سوژه به سطح مورد نظر_گوش فرادادن نوازنده به اجزاء آواز خواننده و بلادرنگ اجرای جواب آواز به صورت جزء به جزءبه وسیله ی ساز و دیگر مثال هایی از این دست که در موارد بسیاری باآن روبه رو می شویم،گویای این امر می باشد.

لازم است در نظر داشته باشیم،استفاده از تقلید در حافظه آنی یعنی توجه گذرا به اجزاء سوژه که معمولاًاین عمل مانع توجه تقلید کننده بر کل سوژه خواهد شد.

در این حال تقلیدکننده تنها عمله(فعله)انجام است.

2.عمل تقلید درموقعیت حافظه کوتاه مدت می تواند فرصت و امکان نگاه فرد تقلیدکننده به کل سوژه را تادستیابی وی به درک معانی آن،ایجاد نماید.بدین ترتیب بادرک معانی اجزاء سوژه،معنی کل سوژه نیز درذهن تقلید کننده حاصل می آید.دراین راه تفاوت های تقلید حیوانی و انسانی کاملاً مشهود و نمایان می شود.عمل تقلید در موقعیت حافظه کوتاه مدت،به عنوان مثال می تواند همان مقرر شدن به چگونگی های اجرای یک اثرموسیقایی و یایک اثر نمایشی و غیره…باشدتارسانیدن آن برروی صحنه که معمولا پس ازمدت زمانی وقفه،بسیاری ازتمرینات؛لازم است برای دستیابی مجدد به چگونگی اجرای اثر مورد نظر؛یادآوری و تمرین مجدد شود.

3.عمل تقلید در موقعیت حافظه بلند مدت علاوه بر امکان قرار گرفتن ذهن فرد تقلید کننده در مسیرادراک برمعانی اجزاءو کل سوژه نیز می تواند موقعیت دستیابی وی به مفاهیم هرچه عمیقتر براجزاءو کل سوژه رانیز فراهم آورد.بدین ترتیب امکان گستره هرچه دامنه دارترخلاقیت انسان درگرو تقلید درموقعیت حافظه بلند مدت باتکیه بردرک وسیع معانی و عمیق مفاهیم است.

درچنین شرایطی عمل بازتاب بیرونی که حاصل از پذیرش و پیروی است،تنها مقید عین مورد تأیید شده بر حافظه تقلید کننده و به صورت محفوظ در آن نبوده بلکه می تواند توأم با برداشت های حاصل از تحلیل و استنباطات وسیع و عمیق تقلید کننده از معانی و مفاهیم سوژه آن هم به نوعی جدید،بداهه پردازانه و خلاقانه،بروز نماید.

تقلید در هر سه نوع خود که پیش از این اشاره شده است یعنی:

1.تقلید درموقعیت حافظه آنی

2.تقلید در موقعیت حافظه کوتاه مدت

3.تقلید در موقعیت حافظه بلند مدت

می تواند پای بند بر سواد و یا بدون پای بندی باشد.

تقلید با پای بندی بر سواد براساس سه امکان زیر صورت می گیرد:

1.توانایی روخوانی_که آن را بینایی جبری گفته ایم.

2.توانایی انشانویسی_که آن را ذهنی اختیاری گفته ایم.

3.توانایی دیکته نویسی_که آن را شنوایی جبری گفته ایم.

بنابراین نخست در مرحله بینایی توان روخوانی(قرائت کردن)را در اندازه ای کسب می نماییم.

آن گاه همان مقدار کسب شده را به صورت موازی،ابتدا در موقعیت ذهنی(یعنی انشانویسی)یا(بداهه پردازی)بررسی و تجربه کرده،

سپس انتظار توانایی دیکته نویسی یا تشخیص آن ها از راه شنوایی را بر فراگیرنده روا می داریم.

هرآیینه تقلید در هریک از سه موقعیت خود اعم از حافظه آنی_حافظه کوتاه مدت ویا حافظه بلندمدت بدون پای بندی برسواد انجام پذیرد،برتقلیدکننده،موارد زیرحادث خواهد شد.یعنی (انجام دهنده)دارای چنین شرایطی است:

1.فاقد توانایی روخوانی(فاقد بینایی جبری)

2.فاقد توانایی دیکته نویسی(فاقد شنوایی جبری)

3.تنها دارای امکان انشا کردن آن هم بدون توانایی نوشتن بلکه فقط انتقال دهنده یا حامل پیام به صورت شفاهی است.

عمل «پذیرش»و متعاقباًعمل«پیروی»لازم است با سیرکامل دوران اجرا صورت پذیرد زیرا فراگیرندگان،معمولاًتنها از نیمی از این دایره که در زیر ترسیم شده است،عبور می نمایند.

رعایت کامل دوران اجرا به شکل ترسیم شده،خود تضمینی است بر دستیابی اجراکننده(تقلید کننده)به تمرکز.

زیرا پیوستگی مراحل مسیر دایره اجرا و تداوم بدون وقفه آن باعث پیوستگی عدم گسستگی در اجرا(انجام)می شود که این خود همان تمرکز پایدار است.

باتوجه به موارد اشاره شده،عمل تقلید که در واقع همان«پذیرش»(دریافت)و«پیروی»(انجام)است،

در صورتی که با پای بندی بر سواد و براساس سیر کامل دوران اجرا انجام پذیرد،

علاوه بر مهیایی امکان وقوف در تقلید کننده ،نیز خود تضمینی خواهد بود بردستیابی وی به تمرکز پایدار.

برگرفته از:اندیشه های موسیقایی

تألیف:شریف لطفی

انتشارات:دیبایه

پذیرش

پیروی

دو وجه «پذیرش»و«پیروی»که عمل تقلید را ممکن می سازد و در واقع اساس فراگیری به حساب می آید و می تواند از دوراه «جبری»و«اختیاری»در وجود فراگیرنده حاصل آید.

فراگیری مطلوب،پسندیده و نتیجه بخش تنها بااستفاده متعادل و متواتر از راه های جبری و اختیاری در روند «پذیرش»و«پیروی»مقدور می شود.